پاستل تخته وکارتن نویسی برنداریا

پاستل (به فرانسوی: pastel) یا گچ‌رنگ^[۱] خمیره‌ای از ماده‌های رنگی آمیخته با گچ و صمغ است که به‌صورت چوبچه درآمده‌است.

واژهٔ پاستل مأخوذ از «پاستِلّو» در زبان ایتالیایی، به معنای خمیر به دست آمده و پاستل به معنای خمیر مدادرنگی است؛ اما در واقع پاستل یک ابزار هنری برای طراحی و تشکیل‌شده از پودر خالص رنگدانه و چسباننده است. رنگدانه‌های مورد استفاده در گچ‌رنگ همان‌هایی است که در ساخت دیگر وسایل رنگ‌آمیزی همانند رنگ و روغن به کار برده می‌شوند.

پاستل شامل رنگ‌دانه‌های پودری است که به هم چسبیده‌اند. این رنگدانه‌ها اساساً همان‌هایی هستند که برای دیگر ابزارهای نقاشی مانند آبرنگ، اکریلیک و مدادرنگی نیز به کار می‌روند. اما پاستل به دلیل تأثیری که از خود بر کاغذ باقی می‌گذارد به تکنیکی خاص و متفاوت تر نیاز دارد.

همهٔ پاستل‌ها ویژگی‌های یکسانی ندارند.

بر خلاف سایر رنگ‌های مایع، سرعت و احتمال تخریب و از بین رفتن رنگ‌های پاستل در صورت تماس با سطح نقاشی، بسیار زیاد است. در این حالت می‌توان پس از اتمام نقاشی از اسپری فیکساتیو استفاده کرد.

تاریخچه

پاستل از زمان رنسانس توسط هنرمندان استفاده می‌شد و در قرن ۱۸ محبوبیت قابل توجهی بدست آورد. در این زمان هنرمندان مشهور از پاستل به عنوان پایهٔ کار خود استفاده کردند.

تفاوت پاستل و مداد شمعی

به‌طور کلی مداد شمعی و پاستل روغنی را در یک گروه از ابزار نقاشی دسته‌بندی می‌کنند، ولی با کمی تفاوت در ترکیبات، دارای تفاوت‌هایی هستند.

پاستل‌های روغنی، بیشتر خمیری هستند و نرم‌تر روی مقوا می‌نشینند و پوشانندگی بیشتر و بهتری دارند؛ ولی مدادهای شمعی، چرب‌تر و شمعی(مومی) هستند و در برابر رنگ‌های حلال در آب از خود مقاومت بیشتری نشان می‌دهند.^[۲]